จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยสำนักงานเกษตรจังหวัดกาฬสินธุ์ สำนักงานทรัพยากรธรรมชารติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดกาฬสินธุ์ และอำเภอยางตลาด ชูตำบลหนองตอกแป้น ต้นแบบพื้นที่ปลอดการเผา ลดค่า PM 2.5 หลายภาคส่วนตบโบนัสพิเศษจัดระบบประปาเข้ามาใช้ในพื้นที่การเกษตรแบบครบวงจร ขณะที่มหาวิทยาลัยขอนแก่นและเอกชนเข้ามาเติมเต็ม พร้อมเดินหน้ารณรงค์ถ่ายทอดองค์ความรู้ สร้างงาน สร้างอาชีพ ยั่งยืน

เมื่อวันที่ 7 มีนาคม 2566 ที่ศาลาประชาคมบ้านหนองบัวน้อย หมู่ 3 ต.หนองตอกแป้น อ.ยางตลาด จ.กาฬสินธุ์ นายรังสรรค์ โพธิชัย กำนันตำบลหนองตอกแป้น เป็นประธานโครงการส่งเสริมการหยุดเผาในพื้นที่การเกษตร โดยนายสันติภาพ โทนหงส์สา เกษตร จ.กาฬสินธุ์ ได้มอบหมายนายธีรวุฒิ คำศิลา นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร สนง.เกษตร จ.กาฬสินธุ์ ขณะที่นางสาวนิภาภัทร เวียงวะลัย เกษตรอำเภอยางตลาด มอบหมายนายวัชสรรค์ ดอนขันธ์ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร สนง.เกษตร อ.ยางตลาด เป็นวิทยากรถ่ายทอดองค์ความรู้ และสาธิตการทำน้ำหมักอินทรีย์ช่วยย่อยสลาย โดยมีนายสมควร ภูแข่งหมอก ผู้ใหญ่บ้านหนองบัวน้อย และสมาชิกกลุ่มปลูกพืชผสมผสาน และกลุ่มเกษตรอินทรีย์ เกษตรกร ร่วมโครงการอย่างพร้อมเพรียง

นายวัชสรรค์ ดอนขันธ์ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร สนง.เกษตร อ.ยางตลาด กล่าวว่า หลังจากที่หลายภาคส่วนใน จ.กาฬสินธุ์ ได้ร่วมรณรงค์ลดการเผาในพื้นที่เกษตร โดยรณรงค์ไถกลบตอซังข้าวและปลูกปุ๋ยพืชสด โดยการปลูกปอเทือง ต่อเนื่องถึงปี 2564 พบว่า พื้นที่ ต.หนองตอกแป้น อ.ยางตลาด ซึ่งมีความเข้มแข็งด้านการทำเกษตรอินทรีย์เป็นทุนที่เข้มแข็ง ลดต้นทุนการเกษตร เน้นการเกษตรอินทรีย์เป็นหลัก และมีการต่อยอดขยายผลโดยรวมกลุ่มปลูกผักผสมผสาน รักษามาตรฐานการเป็นตำบลลดการเผาในพื้นที่การเกษตร

นายวัชสรรค์กล่าวอีกว่า ผลสัมฤทธิ์ในการลดเผาดังกล่าว ทำให้ ต.หนองตอกแป้นเป็นต้นแบบตำบลลดการเผาต่อมาทางส่วนราชการต่างๆ เช่น ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมฯ สำนักงานเกษตร จ.กาฬสินธุ์ ได้เข้ามาถ่ายทอดองค์ความรู้ ขณะที่มหาวิทยาลัยขอนแก่น ก็ได้เข้ามาเติมเต็มหลายอย่าง เช่น ถ่ายทอดองคือความรู้ด้านการเกษตร จัดโครงการน้ำบาดาลใต้ดิน และวางระบบน้ำบาลในแปลงเกษตร และล่าสุดทางมหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ ก็ได้ติดต่อเข้ามามีส่วนร่วมด้วย ชี้ให้เห็นศักยภาพของ ต.หนองตอกแป้นที่ลดการเผาประสบผลสำเร็จ อย่างไรก็ตาม ในการอบรมความรู้ในวันนี้ เพื่อร่วมกันวางแผนแนวทางและกำหนดเป็นแผนตำบลในระยะยาว เช่น ในฤดูแล้งหลังว่างเว้นจากการทำนาจะประกอบอาชีพอะไร และจะต่อยอดหรือขับเคลื่อนยังไง เป็นต้น

ด้านนายรังสรรค์ โพธิชัย กำนันตำบลหนองตอกแป้น กล่าวว่า ในส่วนของ ต.หนองตอกแป้นได้รณรงค์หยุดเผามาตั้งแต่ปี 2556 ผลดีของการหยุดเผา และปลูกพืชสดบำรุงดินคือปอเทืองหลังฤดูทำนา นอกจากจะลดมลพิษหรือฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) ที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพแล้ว ยังเป็นการรักษาหน้าดิน ทำให้ดินดี ร่วนซุย มีธาตุอาหารที่เป็นประโยชน์สำหรับพืช ลดภาวะโลกร้อน ลดทุนการผลิต ได้ผลผลิตที่ปลอดภัย สุขภาพดี เพราะไม่มีสารพิษตกค้าง นอกจากนี้ ฟางและตอซังข้าว ยังเป็นอาหารสัตว์ นำมาเพาะปลูกเห็ดฟางอีกด้วย ผลจากการลดเผาจึงเกิดแต่สิ่งดีๆ กับชุมชน ต.หนองตอกแป้น หน่วยงานราชการและภาคเอกชนต่างๆ เห็นความสำคัญ เข้ามาสนับสนุน ทำให้เกิดการสร้างงาน สร้างรายได้จากการจำหน่ายผักสดตลอดปี ทุกครอบครัวอยู่ดี กินดี เกณฑ์สำรวจ จปฐ.อยู่ในระดับดี และทำให้ ต.หนองตอกแป้น ได้รับการยกย่องเป็นต้นแบบตำบลลดเผา 100%